Żona Trepki z Delipacych... Żarskiego z Delipacych. Tylko różne imiona. Proszę o weryfikację tezy, że na mocy testamentu żona Trepki zostaje dziedziczką Mirowa i Kotowic. Kajetan Żarski żeni się z wdową po Trepce. Czy taki scenariusz jest możliwy?

Może i tak, ale pod jednym istotnym warunkiem – ślub z Kajetanem Żarskim musiałaby wziąć przed rokiem 1791. Ponieważ ich córka Józefa, miała 22 lata w roku 1813. A nawet wcześniej, bo przecież Józefa miała braci – Alexego lat 34 liczącego i Józefa 25-letniego A w tym fragmencie testamentu widziałam datę 1793, więc chyba pan Trepka żyw był jeszcze w tym czasie…

Ale się w tym wątku podziało... uch Jak sobie patrzę na pierwszą stronę, to mi się wierzyć nie chce

_________________
Maciej Rodziewicz

połomianin : Proszę o weryfikację tezy, że na mocy testamentu żona Trepki zostaje dziedziczką Mirowa i Kotowic.
Nie została dziedziczką . Miała tylko prawo do dzierżawy od Męcińskiego zresztą, jeszcze w tym okresie. Ich córka trepków nosiła by też nazwisko Trepka.

_________________
Woody Allena cenię za specyficzne poczucie humoru
Wojciecha Pokorę również za nazwisko cenię.

No dobrze, ale żona Żarskiego to jednak Elżbieta z Delipacych... czyżby zbieg okoliczności?

Znalazłam taką informację:

- w roku 1804 jakiś Jan Trepka zmarł we Włodowicach w wieku lat siedemdziesięciu (akt 56/1804). Niestety ten indeks (z genealodzy.pl) pochodzi ze skorowidza, więc żadnych innych informacji z tego nie wydobędziemy;

No, chyba że Osoba, która ten indeks sporządziła, ma więcej informacji ? Może tu zagląda ?

Może ten Jan to Jan Nekanda Trepka, małżonek Wiktorii z Delipacych?

Bingo!

Oto akt zgonu Wiktorii z Delipacych Trepczyny 4/1827 Mykanów

Działo się we wsi Mykanów dnia piętnastego stycznia Tysiąc Osiemset Dwudziestego Siódmego Roku o godzinie dziewiątej z rana. Stawili się Urodzony Szymon Trepka lat trzydzieści sześć Zastępca Wójta Gminy ( ) Mykanów i Jerzy Łoszowski Organista Kościoła Mykanowskiego lat trzydzieści obydwaj we wsi Mykanów zamieszkali i oświadczyli, że w dniu trzynastym bieżącego miesiąca i roku o godzinie trzeciej po północy umarła Wiktoria z Delipacych Trepczyna wdowa lat siedemdziesiąt pięć licząca. Po przekonaniu się naocznie o zejściu Wiktorii z Delipacych Trepczyny akt przez świadków podpisany –
Ksiądz Gaspar Kurkiewicz administrator Szymon Trepka Jerzy Łoszowski

No to mamy wyjaśnione chociaż jedno. I pewność co do imienia wdowy z Mykanowa. Piękna robota. Zdejmuję kapelusz Katarzyna_m.

Możliwe, że obie panie Delipacy łączyło pokrewieństwo.
Może były siostrami rodzonymi lub stryjecznymi. Mykanów od Włodowic nie leży zbyt daleko.
A szlachta wiadomo to hermetyczny stan. Mezalianse wykluczone . Tak więc obydwaj Urodzeni Jan Nekanda Trepka i Kajatean Żarski wżenili się w znamienity ród Delipacych.

Nieco z tzw. historii najnowszej/gminnej dla odmiany:

Pod linkiem

http://dzienniki.slask.eu/WDU_S/2011/3/dz_03p.pdf

w pozycji 49 jest takie coś:

49
UCHWAŁA NR XLII/272/2010
RADY MIEJSKIEJ W ŻARKACH
z dnia 29 października 2010 r.
w sprawie przyjęcia „Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Żarki na lata 2010 - 2013”

od strony mniej więcej 151 są informacje historyczne o gminie Żarki. Źródeł ich nie ma, ale to oficjalny urzędowy dokument. A tam zapisek taki dotyczący obecnego kościoła w Kotowicach:

"Ostatnia ze świątyń powstała w Kotowicach w 1930 roku.
Wówczas to drewnianą kapliczkę powiększono łącząc ją z murowanym
budynkiem straży pożarnej i utworzono parafię" (strona 154).

A dalej - strona 163 - Gminna Ewidencja Zabytków (tabela 3)
- Kotowice ul. Główna 16 - obecny kościół parafialny
- Kotowice - kaplica pw. Jana Chrzciciela - ul. Główna
- Kotowce - kapliczka słupowa - brak adresu.

Wklejam to jako ciekawostkę (ta ul. Główna brzmi fajnie , o kapliczce słupowej też w sumie nie wiem nic, ale przede wszystkim rozmawiając z ludźmi (niewiele osób się zgodziło, jedna obszerna relacja pisemna od nieżyjącego już mieszkańca plus ze trzy osoby chętne do rozmów). Ale nikt nie mówił o drewnianej kaplicy z roku około 1930 połączonej z remizą strażacką. Jakby dwie różne rzeczywistości. Przy czym znowu w gminnym dokumencie brak źródła.

Wracając do Żarskich, to wdowa po śmierci Kajetana prawdopodobnie opuściła Kotowice, gdyż brak jest jej aktu zejścia we włodowickich księgach.

W roku 1825 dobra te nazwane są "Kotowice z przyległościami Mirów"

Z roku 1846 pochodzi dokument o nazwie "Tabella wykazująca uposażenie, obowiązki i powinności Rolników po Wsiach i Miastach osiadłych" dotycząca wsi Kotowice i Mirów stanowiących Gminę Kotowice w Okręgu Lelowskim, Powiecie Olkuskim i Guberni Radomskiej (AP w Kielcach sygn. 21/1/0/-/3704). Jako właściciel dóbr Kotowice wymieniony w tytule tabeli został Bogdański (imienia nie zapisano). Tabela powstała by Komisja Rządowa Spraw Wewnętrznych i Duchownych mogła po pierwsze ustalić stan faktyczny, po drugie znieść część dotychczasowych obciążeń rolników.

Ostatecznie zniesiono niewiele obciążeń, ale dane zebrane w tabeli po 175 latach stanowią ciekawy zbiór informacji o stosunkach społecznych tamtej epoki. Rolnicy z Kotowic i Mirowa uprawiali "pole rolne" oraz zajmowali ziemię "w siedlisku i ogrodzie warzywnym". Nie gospodarowali na łąkach i pastwiskach.

W Kotowicach wymieniono następujące osoby (po imieniu i nazwisku numer domu, status społeczny i łączny obszar zajmowanego gospodarstwa):
Labocha Jakub, nr domu 11, rolnik, 10 mórg
Gurbała Mateusz, nr domu 12, rolnik, 10 mórg
Zamora Jan, nr domu 14, rolnik, 10 mórg
Gurbała Paweł, nr domu 13, rolnik, 10 mórg
Biały Wincenty, nr domu 9, rolnik, 10 mórg
Mucha Jan, nr domu 9, rolnik, 10 mórg
Gurbała Marcin, nr domu 8, rolnik, 10 mórg
Mucha Piotr, nr domu 10, rolnik, 10 mórg
Kot Wojciech, nr domu 2, rolnik, 10 mórg
Suchan Tomasz, nr domu 6, rolnik, 10 mórg
Czyż Marcin, nr domu 5, rolnik, 10 mórg
Skała Stanisław, nr domu 15, rolnik, 10 mórg
Karoń Walenty, nr domu 19, rolnik, 10 mórg
Dorobisz Mateusz, nr domu 8, rolnik, 7 mórg, 150 prętów
Radosz Mikołaj, nr domu 2, rolnik, 5 mórg
Bożek Mikołaj, nr domu 16, rolnik, 5 mórg
Myga Ignacy, nr domu 4, rolnik, 5 mórg
Radosz Tomasz, nr domu 16, rolnik, 5 mórg
Buczak Franciszek, nr domu 4, rolnik, 2 morgi, 150 prętów
Janoszka Maryanna, nr domu 8, wyrobnik, bez ziemi
Lamchowa Maryanna, nr domu 4, wyrobnik, bez ziemi
Janoszczanka Helena, nr domu 8, wyrobnik, bez ziemi
Bubloszka Karolina, nr domu 9, wyrobnik, bez ziemi
Laboszyna Maryanna, nr domu 4, wyrobnik, bez ziemi
Kalinica Anna, nr domu 4, wyrobnik, bez ziemi
Gurbała Walenty, nr domu 8, wyrobnik, bez ziemi
Łącznie wymienieni w tabeli mieszkańcy Kotowic (26 osób) uprawiali 160 mórg pola, wysiewali 31 korcy i 24 garce ozimin oraz 64 korce jarzyn (zboża jarego). Użytkowali 14 domów, 14 chlewów i 12 stodół dworskich.

W Mirowie wymieniono następujące osoby
Kot Leon, nr domu 1, rolnik, 10 mórg
Myga Jakub, nr domu 2, rolnik, 10 mórg
Kot Wojciech, nr domu 4, rolnik, 10 mórg
Głąb Szymon, nr domu 4, rolnik, 10 mórg
Myga Walenty, nr domu 6, rolnik, 10 mórg
Paluch Michał, nr domu 9, rolnik, 10 mórg
Męcik Andrzej, nr domu 12, rolnik, 5 mórg
Gurbała Stanisław, nr domu 15, rolnik, 5 mórg
Kasprzak Jan, nr domu 20, wyrobnik, bez ziemi
Wymienieni mieszkańcy Mirowa (9 osób) uprawiali 70 mórg i 60 prętów pola (jak widać powierzchnia łączna jest nieco większa niż faktyczna suma powierzchni jednostkowych), wysiewali 14 korcy ozimin i 28 korcy jarzyn (zboża jarego). Użytkowali 8 domów, 7 stodół i 7 chlewów dworskich.

Uposażenie rolnika przez dwór

W miarę potrzeby dwór daje drzewo z lasów na budowę bezpłatnie - na opał zaś włościanie otrzymują asygnatę [org. aszygnacye] na drzewo lub ściółkę [org. szciółkę] w dni oznaczone tak z Kotowic jak i z Mirowa, za wynagrodzeniem (...) odrobienia lub zapłacenia stosownie do ilości żądanego drzewa. W lasach i na przestrzeniach folwarcznych włościanom bydła (i innych zwierząt) pasać nie wolno.

Włościanie nie mają "łatwości i bliskości" innego zarobkowania. Wszystkie zajmowane budynki (domy i zabudowania gospodarcze) są własnością dworu. W razie potrzeby (w przypadku klęski) włościanie otrzymują zapomogę od dziedzica z zaznaczeniem zwrotu odrobkiem lub pieniędzmi.

Obowiązki rolnika na rzecz dziedzica

Stała pańszczyzna na osobę w Kotowicach i Mirowie to latem (od 1 kwietnia do 1 października) od 4 do 1 dni tygodniowo i zimą (od 1 października do 1 kwietnia) również od 4 do 1 dni tygodniowo. Ponadto dodatkowa pańszczyzna latem (od 1 lipca do 1 października) to od 3 do 1 dni rocznie, w szczególności przy żniwach. Wymiar dni określany był wg wielkości gospodarstwa na którym pracował rolnik lub wyrobnik.

Ale to nie wszystko. Istniały też tzw. "robocizny i posługi nadzwyczajne" czyli: darmochy, gwałty, próżnice, tłuki, stróże (oraz możliwe były też inne rodzaje posług). Do takich usług włościanie byli zmuszaniu w ilości 2 dni rocznie w okresie letnim (od 1 kwietnia do 1 października). W tym czasie byli zobowiązani raz w roku do mycia i strzyżenia owiec dworskich, bez względu na ich liczbę oraz sadzić i okopać kapustę dworską i karpiele (korpiele) dworskie. Każdy odrabiający po 4 dniówki piesze pańszczyzny tygodniowo, był zobowiązany do zaorania rocznie po 3 morgi pola dworskiego. Ta praca była odpłatna - po 2 złote czyli 30 kopiejek dla gospodarzy wymienionych w tabeli.

Ale i to jeszcze nie wszystko. Odrębną sprawą był najem przymusowy. Z tego tytułu każdy gospodarz wymieniony w tabeli był zobowiązany do przepracowania "w przybliżeniu" 26 dni w okresie letnim i 26 dni w okresie zimowym - płatne po 10 kopiejek za dzień. Przeznaczano je na żniwa lub w razie potrzeby na inne prace.

Kotowianie byli zobowiązani do płacenia dziedzicowi czynszu w kwotach od 45 do 15 kopiejek rocznie, a Mirowianie od 69 do 34 i pół kopiejki rocznie. Łączny czynsz z Kotowic wynosił 7 rubli 20 kopiejek, a z Mirowa 4 ruble 83 kopiejki.

Podstawą prawną tych obowiązków był "zwyczaj od dawna przyjęty" oraz ugoda prywatna pisemna między dziedzicem a włościanami wsi Kotowice i Mirów zawarta w Kotowicach 16 sierpnia 1844 r. Powinności tej umowy wykazano właśnie w tabeli.

Obowiązki rolnika na rzecz duchowieństwa

Rolnicy z Kotowic i Mirowa w roku 1846 płacili dla swoich parafii tzw. "dziesięciny zamienione" (zamienione - zamiast np. żyta oraz pracy własnej). Parafia we Włodowicach pobierała od 97 i pół do 34 i pół kopiejki rocznie "od głowy" (a raczej może od duszy...) rolnika z Kotowic, a parafia w Niegowie od 51 do 25 i pół kopiejki rocznie od rolnika z Mirowa. Dziesięcina z Kotowic wynosiła w roku 1846 razem 15 rubli 63 kopiejki, a z Mirowa 3 ruble 57 kopiejek.

Obowiązki wobec gminy we Włodowicach

Włościanie z Kotowic i Mirowa dostarczają codziennie (...) [posłańca], który ma obowiązek chodzić z pismami urzędowymi, a w czasie wolnym posługę dworską pełnić. Na noc dają z kolejki stróża jednego dla pilnowania porządku i bezpieczeństwa ogółu. Z kolejki dają też podwody [wóz z woźnicą] w interesie ogółu gminy. Mają też obowiązek utrzymywać drogi na terytorium [org. "territorium"] gminy w dobrym stanie.

Obowiązki wobec rządu

stanowiły podatki. Podatek podymny wynosił na rolnika z Kotowic od 1 rubla 9 kopiejek do 54 i pół kopiejki. Razem dawało to 17 rubli i 17 kopiejek rocznie. Kontyngent liwerunkowy wynosił od 48 do 12 kopiejek, co dawało rocznie sumę 7 rubli i 68 kopiejek. Szarwark drogowy wynosił od 72 do 36 kopiejek - razem 11 rubli 34 kopiejki rocznie. Ponadto szarwark drogowy pieszy w wymiarze od 3 i pół do 2 dni, co razem dawało 56 i pół dnia.

W przypadku Mirowa podatek podymny łącznie to 10 rubli i 80 kopiejek na rok (po 1 rublu i 20 kopiejek od rolnika). Kontyngent liwerunkowy łącznie to 2 ruble, 90 i pół kopiejki rocznie (od 41 i pół do 20 kopiejek od rolnika). Szarwark drogowy to łącznie 5 rubli 68 kopiejek (po 71 kopiejek na rolnika). Szarwark drogowy pieszy to 29 dni rocznie (od 4 do 1 dni na rolnika).

W uwagach ogólnych lub szczególnych w tabeli wpisano dwie informacje:
"Włościanie Wsi Kotowic i Mirowa płacą rocznie składki na transport włóczęgów z Dymu po kopiejek [?] 3 - transport włóczęgów po kop: pięć. Składkę ogniową z zabudowań Włościańskich Dwór opłaca - szacunku nie zamieszczono gdyż taksy ogniowe na gruncie nie znajdują się".
"Dziedzic Dóbr Kotowice rzetelność niniejszej Tabelli poświadcza w Kotowicach dnia 4/16 Sierpnia 1846 roku /podpisano/ Bogdański. Wójt Gminy Kotowic własnoręczność powyższego podpisu i rzetelność poświadcza. Kotowice dnia 4/16 Sierpnia 1846 r. /podpisano/ Kuczkowski".

Zniesienie darmoch 1846

Wystawcą tabeli jako dokumentu urzędowego była "Komissya Rządowa spraw wewnętrznych i duchownych na podstawie Artykułu 3 Ukazu Najjaśniejszego Pana z dnia 26 Maja/7 Czerwca 1846 roku, postanowienia Rady Administracyjnej daty 14/26 Listopada t.r. którem wyrzeczonem zostało, jakie darmochy i najmy przymusowe w dobrach prywatnych wiejskich i miejskich uchylone być winny".

Od dnia 20 grudnia 1846/1 stycznia 1847 r. we wsiach Kotowice i Mirów stanowiących Gminę Kotowice w Powiecie Olkuskim i Guberni Radomskiej zniesione zostały:

Darmochy po dwa dni piesze niniejszą tabelą obliczone jako:
1. mycie i strzyżenie owiec
2. sadzenie i okopywanie kapusty i korpieli (karpieli)

Ponadto:
1. wszelki najem przymusowy, a w szczególności wymieniony w niniejszej tabeli:
2. wyoranie po trzy morgi rocznie na gruncie dworskim za opłatą po kopiejek 30
3. wychodzenie do żniwa za opłatą po kopiejek 10 za dzień

Pozostałe powinności rolników opisane powyżej miały być nadal wykonywane. Tabelę podpisano w Warszawie 18 listopada/10 grudnia 1846 r. Z upoważnienia Dyrektora Głównego Prezydującego tabelę podpisali:
- Dyrektor Wydziały Radzca Stanu - Kozłowski
- Za Dyrektora Kancellaryi - Chlebowski
Kopię, z której w 2021 r. odpisaliśmy dane do książki o wsi Kotowice podpisał jako zgodną oryginałem Wójt Gminy Kotowice - Kuczkowski (albo Ruczkowski - to jeszcze do zweryfikowania

Baaardzo interesujący dokument.




Jest i mój pra pra pra dziadek




A do tej pisemnej ugody masz może też dostęp? Była załącznikiem do Tabelli?

Nie, tej ugody/umowy niestety nie ma... Ugoda umowa, w której prawdopodobnie nieumiejący pisać i czytać zgadzają się z wszelkimi podyktowanymi im warunkami przez dziedzica czy kogoś tam jeszcze...


To jeszcze o "instalacji" Józefa Gorczyckiego na Wójta Gminy Kotowice:

1/13 listopada 1855 r. Naczelnik Powiatu Olkuskiego zwrócił się do Rządu Gubernialnego Radomskiego o upoważnienie Józefa Gorczyckiego do powierzenia obowiązków Wójta Gminy Kotowice.
Przed wydaniem decyzji Rząd Gubernialny zasięgnął opinii Naczelnika Wojennego Guberni Radomskiej, a ten nie znalazł przeszkód "politycznych i moralnych" do tej nominacji. Upoważnienie do objęcia funkcji wójta dla Józefa Gorczyckiego zostało wydane przez Rząd Gubernialny Radomski 4/16 lutego 1856 r., a protokół instalacji na urząd wójta sporządzono w Kotowicach 11/20 kwietnia 1856 r. Protokół sporządził Stanisław Stoliński - kasjer miasta Żarek.

"Instalacja" wójta w Kotowicach wówczas wyglądała tak:
Stanisław Stoliński odczytał "upoważnienie" Rządu Gubernialnego Radomskiego oraz odebrał przysięgę od Józefa Gorczyckiego o treści:

"ja niżej wymieniony przyrzekam i przysięgam Bogu Wszechmogącemu na Świętą Jego Ewangelię że chcę i powinienem Jego Cesarskiej Mości mojemu prawdziwemu i przyrodzonemu Najmiłościwszemu Wielkiemu Panu Cesarzowi Aleksandrowi Samowładcy Wszech Rosyi Królowi Polskiemu i Jego Cesarskiej Mości Następcy Tronu Wszechrosyjskiego Jego Cesarskiej Wysokości Cesarzewiczowi i Wielkiemu Księciu Mikołajowi Aleksandrowiczowi wiernie i nieobłudnie służyć i we wszystkiem być posłusznym nie szczędząc życia mego do ostatniej kropli krwi i wszystkie do Wysokiego Jego Cesarskiej Mości Samowładztwa potęgi i władzy należące prawa i prerogatywy postanowione i w przyszłości postanowić się mające podług najściślejszego pojęcia mocy i możliwości przestrzegać i bronić a nadto wszelką miarą starać się popierać wszystko co tylko Jego Cesarskiej Mości wiernej służby i dobra państwa we wszelkich wypadkach dotyczeć może, o uszczerbku zaś dobra Jego Cesarskiej Mości szkodzie i stracie skoro się o tem dowiem nie tylko wcześniej oznajmiać lecz oraz wszelkiemi środkami odwracać i niedpouszczać starać się, a każdą powierzona tajemnicę ściśle zachowywać będę, a poruczony i włożony na mnie Urząd tak według niniejszej /ogólnej jako i szczególnej/ przepisanej i od czasu do czasu u Jego Cesarskiej Mości jawieniu przez przełożonych nademną zwierzchników postanawianych instrukcyi regulaminów i Ukazów należycie podług sumienia mego sprawować a dla własnej korzyści, pokrewieństwa przyjaźni i nienawiści przeciw obowiązkowi swemu i przysiędze nie postępować, a tak się zachowywać i postępować jak wiernemu Jego Cesarskiej Mości poddanemu przystoi i należy, a jako ja oprzed Bogiem i strasznym Jego Sądem z tego zawsze sprawę zdac mogę, tak mi Panie Boże na duszy i na ciele dopomóż. Na dokończenie tej mojej przysięgi całuję słowa i krzyż Zbawiciela mego. Amen." - podpisano: Józef Gorczycki.

Następnie delegowany z Żarek "instalator wójta" oznajmił zgromadzonym sołtysom, radnym i gospodarzom rolnym, że Józef Gorczycki został upoważniony do pełnienia funkcji Wójta Gminy Kotowice reskryptem Rządu Gubernialnego Radomskiego z dnia 4/16 lutego 1856 r., a od dnia złożenia przysięgi objął swoje obowiązki. Odtąd zatem jego rozkazy wydawane w imieniu rządu należy wykonywać z uszanowaniem i uległością w "Gromadzie Gminy Kotowice". Nowego wójta zobowiązał, aby z włościanami obchodził się łagodnie i przyzwoicie... Protokół sporządzono w trzech egzemplarzach, z których jeden pozostawiono w Kotowicach.
Pod treścią podpisy złożyli:
Zainstalowany wójt - Józef Gorczycki
delegowany (do instalacji) - Stanisław Stoliński
sołtys wsi Kotowice - Tadeusz Zamora /trzy krzyżyki/
sołtys wsi Mirów - Michał Paluch /trzy krzyżyki/
oraz prawdopodobnie radni - Mikołaj Bożek /podpis odręczny, krzyżyków brak/ i Mateusz Radosz /trzy krzyżyki/.

Źródło: akta wójta gminy Kotowice z lat 1855-1856
/AP Kielce sygn. 21/1/0/-/543/