Tadeusz Piersiak 09-06-2005 , ostatnia aktualizacja 09-06-2005 19:17 Gazeta.pl > Częstochowa > Aktualności

Odsłaniajmy wapienne mury, nie tynkujmy ich - apeluje częstochowski malarz Jarosław Kweclich. Popierają go konserwatorzy zabytków i architekci. Z kamienia wapiennego wybudowano większość zabytkowych domów w Częstochowie...

Dom na rogu Starego Rynku od strony Puchatka właśnie jest remontowany. Murarze kładą na nim nowe tynki. Już zdążyli wykończyć parter, na piętrze jeszcze kilka dn itemu widoczny był fragment wapiennego muru. Dość dobrze zachowany, niezwykle dekoracyjny. Cały dom wybudowany został przed laty z tego materiału, który potem wstydliwie zakryły tynki.

- Niemal cała stara Częstochowa została zbudowana z kamienia wapiennego - mówi Kweclich. - Tak jak pruski mur na Pomorzu albo ceglane familoki na Śląsku, specyfiką jurajskich miast i miasteczek były białe wapienne ściany.

Jednak Pomorze czy Śląsk kultywują swoją odrębną architekturę, a Częstochowa swoje relikty na gwałt tynkuje.

- Taki kompleks ubogiego krewnego wzbudził w kamienicznikach w latach 30. zeszłego wieku ówczesny prezydent Częstochowy - mówi Kweclich. - Kazał tynkować przynajmniej frontony domów przy głównych ulicach i placach, żeby było ładnie i dostatnio.

Po wojnie nowa władza poszła na urawniłowkę. Na jednych domach zbijano gzymsy, inne tynkowano pod sznurek. Malowane były od wielkiego święta, wszystkie na jeden kolor.

- Nie wracajmy do dawnych błędów - apeluje Kweclich. - Raczej odsłaniajmy wapienne mury niż tynkujmy je. Przecież one świadczą o odmienności architektonicznej miasta i regionu.

Dla Gazety

Aleksandra Perczak, szefowa częstochowskiej Delegatury Śląskiego Urzędu Ochrony Zabytków: - Gdzie można, powinno się zachowywać i odsłaniać kamień wapienny. Niestety, nadal tynk jest świadectwem zamożności kamienicznika, a wapienny mur wstydliwym dowodem ubogiej przeszłości. Poza tym dziś ociepla się domy, a najłatwiej położyć styropian i tynk.

Zbigniew Świtalski, architekt: - Ogromnie się cieszę, że wywołujecie ten temat, bo jako Stowarzyszenie Architektów Polskich w Częstochowie mieliśmy zamiar ogłosić konkurs na projekty architektoniczne inspirowane jurajską tradycją. Już na studiach uczy się nas bowiem, że w lokalnym budownictwie wykorzystuje się miejscowe materiały. Jeżdżąc po Europie, widzimy, że wszędzie ta zasada jest realizowana, a u nas nie. Wśród naszych starych domów jest sporo przykładów bardzo pięknego budowania. Natomiast w regionie, a szczególnie w okolicach św. Anny, są całe ulice zabudowane wapiennymi domkami, które powinny zostać objęte ochroną. To przecież charakterystyczne budownictwo Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

_________________
JuraPolska.com - z nami poznasz Jurę - usługi przewodnickie, wycieczki piesze, rowerowe po Jurze K-Cz; spływy kajakowe Pilicą, Liswartą, Nidą.
Kajakiem, pieszo, rowerem między Wartą, Nidą i Pilicą - blog wycieczkowy.
Towarzystwo Jurajskie

xD

domy z wapienia są śliczne, mój na Jurze też taki będzie ale jak się rozmawia z ludźmi mieszkającymi w starych, kamiennych domach to skarźą się na wilgoć, duże koszty ogrzewania itd. więc nie należy się dziwić, że tynkują, ocieplają itd.

Ciekaw jestem, czy zwolennicy odsłaniania mieszkają w takich domach?
Jeśli jest to stodoła,czy jakiś składzik, to owszem niech odsłaniają,ale w domach jest na prawdę zimno i wilgotno. Grzyb zjada podłogi a czasami całe łóżko z jego właścicielem Mróz rozsadza zaprawę, bo na cement nie było ludzi stać w okresie budowy.
Kto teraz buduje od podstaw, może pokusić się o elewację kamienną, bo co do estetyki nie ma się o co spierać.

Niestety mam dość wątpliwą przyjemność mieszkania w takim domu i tak jak powyżej:
- wilgoć, której za diabła nie da się usunąć (cały czas delikatny zapach stęchlizny )
- ogrzanie murów grubości 70cm, łatwe nie jest, choć latem ma zalety,
- problemy techniczne przy adaptacjach, pracach remontowych (podczas wiercenia dziury potrafił wyleźć "na wiertle" ze ściany spory kamol).

Natomiast elewacje z wapiennych płytek, łączonych z drewnem są piękne i stosunkowo tanie, choć długotrwałe w wykonaniu. Zobaczyć coś takiego można np. w Skalnym w Rzędkowicach, w ostatnim domu we Włodowicach jadąc drogą do Morska, w Cisowej - http://www.juradlaciebie.pl/

_________________
JuraPolska.com - z nami poznasz Jurę - usługi przewodnickie, wycieczki piesze, rowerowe po Jurze K-Cz; spływy kajakowe Pilicą, Liswartą, Nidą.
Kajakiem, pieszo, rowerem między Wartą, Nidą i Pilicą - blog wycieczkowy.
Towarzystwo Jurajskie

najbardziej podoba mi się zwykły prosty sposób układania kamienia, oczywiście bez tych pustaków


domy z płytami kładzionymi jak płytki są dla mnie mało jurajskie

Zbyt dosłownie to potraktowałeś, chodziło o wykonanie samej elweacji, czyli nie konstrukcji nośnej, a do tego celu zazwyczaj używają połupanych brył tak żeby wielkość w ścianie była "naturalna", natomiast grubość dużo mniejsza.

Podobna technologia była użyta przy budowie domu w Gorzkowie Nowym (niedaleko kościoła). Cała konstrukcja wykonana z pustaka ceramicznego, następnie ocieplenie, na zewnąrz płytki z naturalnego kamienia wapiennego. Problem w tym iż kamień wapienny to jeden z najbardziej higroskopijnych materiałów budowlanych, więc ten na elewację powinien być odpowiednio impregnowany.
Nie radziłbym też ocieplać domów wapiennych od strony wewnętrznej i to nie ze względu na pomniejszenie w świetle pomieszczeń chodź jest to niewątpliwie też ważny aspekt ale głownie chodzi o przeniesienie tzw. punktu rosy w środek warstwy termoizolacji przez co traci ona swoje właściwości. Ważne jest przy docieplaniu domów z kamienia wapiennego używać materiałów o dużym współczynniku paroizolacji (np. steropian). Nie w tym przypadku ociepleń z wełny mineralnej.
Tak jak wszyscy wyżej zauważyli to raczej kamień wapienny jest lipnym materiałem budowlanym i ja niestety bym sobie taki domek docieplił a nie słuchał pana ArtySty malarza !

_________________
Pozdrawiam
Arek Klecz :: JuraTrek.eu

polecam wyroby firmy STEGU

dokładnie chodziło mi o typ elewacji pokrytej typowymi 'rzędkowickimi' płytami wapienymi, dość sporymi, o dokładnie spasowanych krawędziach i bardzo dokładnie wyfugowanych, to nie pasuje do tradycji jurajskiej, moim ideałem jest wieża kościoła w Skarżycach z opłukanych kamieni polnych

Może i nie do końca pasuje, ale mogę Cię zapewnić że inwestorowi zawsze bardziej zależy na trwałości niż 100% wierności lokalnym wzorcom. Tym bardziej że w momencie budowy tych starych domów szczeliny też były dobrze fugowane tylko że kiepską zaprawą

Jeżeli jesteśmy już przy budownictwie to bardzo podoba mi się jeszcze jeden rodzaj wykończenia elewacji - też kamieniem wapiennym, ale poziomymi warstwami drobnych cienkich płytek wapiennych, właśnie nie fugowanych do samego lica ściany. Tylko robota musi być strasznie mozolna i trochę obawiam się o trwałość takiego wykończenia, choć dość często wykonują tak elementy "małej architektury".

_________________
JuraPolska.com - z nami poznasz Jurę - usługi przewodnickie, wycieczki piesze, rowerowe po Jurze K-Cz; spływy kajakowe Pilicą, Liswartą, Nidą.
Kajakiem, pieszo, rowerem między Wartą, Nidą i Pilicą - blog wycieczkowy.
Towarzystwo Jurajskie

pal licho fugi, chodzi mi o wielkość płyt udających kamole - są za duże

natomiast te z poziomych i cienkich to już całkiem dla mnie niestrawne zupełnie oderwane od tradycji ale są gusta i guściki

O to nie tylko na Jurze sie używa tych wapiennych kamieni także dużo domów jest z nich zrobionych w kieleckim. Teraz może nie tak często sie stosuje na domy ten kamień ale często widzę że murki są nim obkładane. Ja jestem dobrej myśli sądze że nie zaginie ta tradycja przykładem może być np. o ile sie nie myle w nazwie hotel skalny w Rzędkowicach - wygoda

_________________
" zwiększa sie świata majątek ale coraz bardziej znika człowiek "

o i jeszcze wiele nowych domów z elementami kamienno-wapiennymi widać w Ogrodzieńcu czy to są kładzione na płasko płyty wapienne czy jakieś inne rozwiązania chociaż tych drugich jest więcej pocieszając tu Roberta

_________________
" zwiększa sie świata majątek ale coraz bardziej znika człowiek "

kompromisowa wersja złotopotocka